Cada 17 de maio Galicia honra as súas Letras e a súa Lingua.

Homenaxeado Ano 2015    Xosé Fernando Filgueira Valverde

Se le conoce, en el ámbito intelectual gallego, con el sobrenombre de "O vello profesor" ("El viejo profesor").



Fotografia de esta pagina

Xosé Fernando Filgueira Valverde (Pontevedra, 28 de octubre de 1906 - Pontevedra, 13 de septiembre de 1996) fue un escritor, intelectual, investigador, erudito y crítico español en lengua gallega y castellana. Se le conoce, en el ámbito intelectual gallego, con el sobrenombre de "O vello profesor" ("El viejo profesor").

Cofundó el Seminario de Estudos Galegos, dirigió el Instituto Padre Sarmiento de Estudios Gallegos y el Museo de Pontevedra. Presidió el Consejo de la Cultura Gallega y fue miembro de la Real Academia Gallega. Persona de profunda cultura humanista y de obra extensa y divulgativa en una época en la que las instituciones que hoy cumplen esa función no la cumplían o no existían.

La Real Academia Gallega acordó dedicarle el Día de las Letras Gallegas del año 2015 por su trabajo divulgativo a favor de la lengua e de la cultura gallega. Se trata de una figura que suscita controversia,4 y al mismo tiempo es un personaje fundamental en el transcurrir de la cultura y literatura gallegas a lo largo del siglo XX.


O Homenaxeado do Día das Letras Galegas 2015 é Xosé Fernando Filgueira Valverde, historiador, escritor, político, etnógrafo que naceu en Pontevedra o 28 de outubro de 1906. Faleceu o 13 de setembro de 1996 ós 89 anos de idade.

Su Currículo

Estudia o Bacharelato en Pontevedra e obtén en Santiago a licenciatura en Dereito. Tamén obtén en 1936 o doutorado en Filosofía e Letras, Sección de Historia. Traballa como profesor do Instituto de Ensino Medio en Pontevedra. En 1923 dirixe a sección de Historia da Literatura no Seminario de Estudios Galegos. Colabora en diversos medios de comunicación e en 1932 é nomeado membro da Real Academia da Historia. Desde 1942 é membro da Real Academia Galega e en 1953 é nomeado membro da Real Academia da Lingua e tamén do Instituto de Estudios Galegos Padre Sarmiento así como de moitas máis fundacións, academias... Desde 1959 a 1968 é alcalde de Pontevedra e recibe varios premios e condecoracións.

Obras realizadas

Son moitos os campos do saber que abarcou Filgueira Valverde. Escribiu máis de 300 libros e milleiros de artigos, pronunciou discursos e conferencias... Por citar algunhas, pódense destacar produccións como Guía de Compostela, Castelao escenógrafo, Da épica na Galicia medieval, Don Quijote y el amor trovadoresco, La toponimia gallega, Rosalía no seu fogar...etc


SEIS CANTIGAS DE MAR IN MODO ANTICO
Xosé Fernando Filgueira Valverde (1941)
I
Porque non seca a morte a fonte das cantigas
eu vos chamo, segreles, que veñades cantar
onde os verdes loureiros gardan vellas ermidas,
cabo das sabias ondas sulcadas do luar,
das insuas da ribeira nun antigo lugar,
¡San Cremenço do mar!
Porque non tolla o frío o albre dos cantares
eu vos digo, rapazas, que vaiades bailar
onde os gayos loureiros quecen fríos fogares,
cabo das tolas ondas, cando o sol vai raiar,
das insuas da ribeira no máis ledo lugar,
¡San Cremenço do mar!
II
Un loureiro esguío
i-un cantar antigo,
no Santo do Mar.
Un loureiro illado
i-un cantar lonxano,
no Santo do Mar.
Un cantar antigo,
por amor amigo,
no Santo do Mar.
Un cantar lonxano
por amor amado
no Santo do Mar.
Por amor amigo,
das ondas traído
ó Santo do Mar.
Por amor amado,
das ondas levado
ó Santo do Mar.
Das ondas traído,
co loureiro esguío
do Santo do Mar.
Dos ventos levado,
co loureiro illado
do Santo do Mar.
III

Furnas da dura costeira
si tedes a vos primeira,
ese cantar
querédesmo ben mostrar?
Furnas do alto penedo,
si sabés a vos que eu quero,
ese dizer
eu quixera deprender.
Si tedes a vos primeira,
feita sabor da ribeira,
ese cantar
querédesmo ben gardar?
Si sabés a vos que eu quero,
feita do mar e do ceo,
ese dizer
eu viñera por saber.
Feito sabor da ribeira,
furnas da dura costeira,
ese cantar
non m´o querades negar!
Feito de vento delgado,
furnas do penedo alto,
ese dizer
non o deixedes perder!



IV
Bailemos, ai ledas,
raiar de San Johán,
so ramos d´estrelas,
nas portas do vran.
Bailemos, doncelas,
na crara mañán.
nas portas do vran,
cantar de quincelas.
Bailemos, ai ledas,
raiar de San Johán.
cantar de quincelas,
fogueiras no chan.
Bailemos, doncelas,
na crara mañán.
V
Da ribeira do río
vin chegar un navío,
ai amor,
que me trouxo o sino.
Da ribeira do alto,
vin entrar o trincado,
ai amor,
que me trouxo o fado.
Vin saír o navío
e chegar o desvío,
ai amor,
a levar amigo.
Vin marchar o trincado
i-entrar o desengano,
ai amor,
a roubar amado.
Para longo desvío
non ei mar nin navío,
nin amor,
nin sabor do río.
Para longo desengano,
nin auga, nin trincado,
nin amor,
nin sabor do alto!
VI
Nosa Señora da Barca
eu ben a vin no sol posto;
ten unha rosa na man,
outra na mazán do rostro.
Nosa Señora da Barca
eu ben a vin no sol novo;
ten unha estrela no mar,
outra dormida no colo.
Ten unha rosa na man,
outra na mazán do rostro.
Nosa Señora da Barca,
vinde vela no sol posto!
Ten unha estrela no mar
outra dormida no colo,
Nosa Señora da Barca,
vinde vela no sol novo!

“6 canciones de mar in modo antico”, Albor (Cuaderno de poesía), nº 7 (1941), edición de
J. Díaz Jácome.


Fotografia de esta pagina

Cando un nace, non sabe nada de si, Non sabe como se chama a terra na que abre os ollos...

Eu son os libros que lín


stellamaris815 Sada 17 de Mayo de 2015